Vertalingen

Het bed met de gouden pootZigmunds Skujiņš
Oorspronkelijke titel: Gulta ar zelta kāju
Uitgeverij Prometheus
Inkijkexemplaar

Letland, midden negentiende eeuw. Noass Vējagals verlaat de boerderij van zijn ouders en zeilt de wereld over. Zijn broer Augusts blijft als echte landrot aan wal en stort zich op de boerderij. Noass vergaart op zijn reizen roem en rijkdom en bouwt in de kustplaats Zunte een groot stadshuis.
Intussen ontwikkelt zijn dochter Leontīne zich tot een rebelse schoonheid. In de stad verspreidt zich het gerucht dat Noass zijn rijkdommen verstopt heeft in een poot van zijn bed en Leontīne raakt in de ban van de zoektocht naar haar vaders goud.
Liefde, oorlogen en revoluties brengen de familieleden naar alle uithoeken van de wereld. In een meeslepende stijl, vol humor en mededogen, beschrijft Zigmunds Skujiņš de lotgevallen van vijf generaties Vējagals, die parallel lopen aan de belangrijkste gebeurtenissen van de bewogen geschiedenis van Letland van de afgelopen 150 jaar.

Zigmunds Skujiņš (1926-2022) geldt als een van de belangrijkste Letse schrijvers van de twintigste eeuw. Wereldwijd zijn er meer dan zeven miljoen exemplaren van zijn boeken verkocht. Hij is nu voor het eerst in het Nederlands vertaald.

Over het vertalen van de eerste zin van Het bed met de gouden poot (Athenaeum | Scheltema)

De Standaard – “Het bed met de gouden poot is tegelijk een ideale introductie tot de Letse cultuur en een tijdloze vertelling die uitnodigt om verder na te denken over hoe de geschiedenis zich misschien niet zozeer herhaalt, als wel steeds gekleurd wordt door ons eigen referentiekader. Honderd jaar leerzaamheid, netjes gebald in 500 pagina’s uitstekende literatuur. “

De Volkskrant – “Met het weidse panorama van Het bed met de gouden poot toont Zigmunds Skujiņš zich een Groot Europees schrijver.”

Trouw – “Een literair hoogtepunt, kun je wel zeggen. Het is een groots opgevat, fraai geschreven epos dat leest als een trein. Skujins vertelt over de lotgevallen van de familie Vejagals tegen de achtergrond van de bewogen geschiedenis van Letland.”

NRC – “De afzonderlijke verhalen, die de bouwstenen van deze geschiedenis vormen, zijn juweeltjes, die laten zien hoe ingewikkeld familieverhoudingen kunnen zijn, ook los van nationale rampspoed.”

Overige recensies

Saskia I. (Hebban)
Nico van der Sijde (Boekenkrant)
Marc Dillien (Antwerpen Leest)
smitaki3 (Hebban)
Anna Husson (Hebban)

Moedermelk Nora Ikstena
Oorspronkelijke titel: Mātes piens
Augustus 2023
Uitgeverij Koppernik

Longlist Europese Literatuurprijs 2024.

Ondanks de voortdurende dreiging van arrestatie en vervolging probeert een vrouw haar roeping te volgen als arts in het door de Sovjet-Unie bezette Letland. Met een even nauwkeurige als geëngageerde stijl dwingt Nora Ikstena ons een werkelijkheid onder ogen te komen waarin zelfs het prilste moederschap al wordt gekenmerkt door de alles usurperende staat. 

Moedermelk is een bewonderenswaardig en ontroerend portret van drie generaties vrouwen die verwikkeld in een hoogst ongelijke strijd op de meeste precaire momenten toch nog geloof houden in een toekomst waarin zelfbeschikking mogelijk is.

In de media

Interview met Nora Ikstena (Het Parool)
Over het vertalen van (de eerste zin van) Nora Ikstena’s Moedermelk (Athenaeum | Scheltema)
Over het vertalen van Moedermelk (Hebban)
Letland: Drie generaties vrouwen in Sovjet-Letland (de Nederlandse Boekengids)

Recensies in kranten

NRC – “Die door Brenda Lelie mooi vertaalde roman is het tedere, subtiel vertelde verhaal van een Letse moeder en dochter, die afwisselend aan het woord komen.”
de Volkskrant – “een roman die nog lang nazindert”
De Morgen – Hoe drie generaties vrouwen het hoofd boven water proberen te houden in het door de Sovjet-Unie bezette Letland
De Standaard – “Niet alleen is het een prachtig boek, op deze manier wordt ook een voor ons minder bekend stukje wereld(geschiedenis) en literatuur ontsloten.”
VPRO Boekengids – “Een verdrietige maar wonderschone roman over drie generaties vrouwen in een land waar vrijheid niet bestaat.”
De Morgen – Lisa Weeda: “Twee generaties dochters vertellen over het leven nadat Letland door de Sovjets bezet werd in 1940 – een vrij onbekende geschiedenis. Als de vrijheid dwangmatig uit zelfstandige vrouwen wordt geperst, terwijl ze leven met herinneringen aan zelfbeschikking, wat is het leven dan?  Moedermelk barst van de prachtige beelden, staat bol van liefde, gruwel en hoop.”

Televisie

Naar aanleiding van de nominatie van Moedermelk voor de Europese literatuurprijs werd ik geïnterviewd door Nieuwsuur.

Het hele item is hier terug te kijken.

Radio

Boek van de Week bij het NPO Klassiek programma De Ochtend.

Weblogs

Anna Husson – Bevlogen Letteren
Donau
Tzum
Mappa Libri
Lezersgoud
Literair Nederland
Oost Online
Stoer Leesvoer
Antwerpen Leest
hebban
Oostende Leest
De Letterfretter
Oostblog
Lalagè leest

Nora Ikstena op ILFU Exploring Stories (Utrecht, 30 september 2023)

Lees hier een fragment

Korte verhalen en poëzie

Terras #27 The Baltic Way
Juni 2025

Door mij vertaalde auteurs

Proza:
Aspazija – lees hier een fragment
Imants Ziedonis

Poëzie:
Ingmāra Balode – lees hier een gedicht
Baiba Damberga (samen met Frans van Nes)
Valts Ernštreits (samen met Frans van Nes) – lees hier een gedicht
Ķempi Kārl (samen met Frans van Nes)
Monta Kroma
Linda Mence – lees hier een gedicht
Marts Pujāts

Klein Geluk: dat heilige moment Guna Roze
Mei 2025

Voor het project Klein Geluk, georganiseerd door Leeuwarden Unesco City of Literature, vertaalde ik een tekst van de Letse schrijfster Guna Roze. Deze tekst verscheen in de Leeuwarder Courant van 22 mei 2025 en is hier terug te lezen.

Duw, duw – Andra Neiburga
Tijdschrift PLUK #13
Maart 2024

Lees hier het verhaal

Korte verhalen – Andris Kuprišs
Tijdschrift Terras #24 Babel
September 2023

Vertaalde verhalen (uit de bundel Berlīne) :
Kijkend door het raam
De telefoon
De achterblijver
Over de voor- en nadelen van vreemde talen
De laatste wandeling voor het begin